संस्कृत
( SNK) Term-1 Exam. 2022 Arts/Science Commerce
Group-A
खण्ड-क
(
अपठितांशावबोधनम् )
1. अधोलिखितं गद्यांशं पठित्वा प्रदत्तान् प्रश्नान्
उत्तरं विकल्पेभ्यः चिनुत -
ज्येष्ठा
श्रेष्ठा संस्कृतभाषा सर्वासां भारतीय-भाषाणां जननी अस्ति । संस्कृतभाषा विश्वस्य
सर्वासु भाषासु प्राचीनतमा । आधुनिक युगे जनाः धनमनुसरन्ति । ते भौतिकपदार्थानां
प्राप्त्यर्थ धावन्ति, संस्कृतं प्रति हेयदृष्ट्या च पश्यन्ति । परं संस्कृतशिक्षा
अस्मिन् युगे अत्यावश्यिकी यतो हि संस्कारयुक्ता शिक्षा एव सभ्यसमाजस्य निर्माणं
कत्तुं शक्नोति । मनुष्यः संस्कृतभाषाशिक्षया मनुष्यत्वं प्राप्नोति, समाजे
सम्यकदृष्ट्या शोभनं सद्व्यवहारं करोति, विदुषां समाजे सम्मानितं स्थानं च लभते।
प्रश्नाः -
1. का विश्वस्य सर्वासु भाषासु प्राचीनतमा ?
(1)
हिन्दीभाषा
(2) संस्कृतभाषा
(3)मलयालमभाषा
(4)
आंग्लभाषा
2. कः संस्कृतभाषाशिक्षया मनुष्यत्वं प्राप्नोति
?
(1)
खगः
(2)
पशुः
(3)
पुत्तलिका
(4) मनुष्य:
3. 'भावन्ति' इति क्रियापदस्य कर्तृपदं किम् ?
(1)
ज्येष्ठा
(2) ते
(3)
श्रेष्ठा
(4)
विद्वांसः
4. 'आधुनिकतमा' इति पदस्य किं विलोमपदम् अन्न प्रयुक्तम् ?
(1) प्राचीनतमा
(2)
सम्यक् दृष्टिः
(3)
संस्कारयुक्ता
(4)
सम्मानिता
Group-B
खण्ड
- ख ( अनुप्रयुक्त व्याकरणम् )
5. 'चन्द्रोदयः' अस्य सन्धि-विच्छेदं किम् ?
(1)
चन्द्रा+उदयः
(2)
चन्द्रः+ उदयः
(3) चन्द्र+उदयः
(4)
चन्द्रस्य+उदयः
6. 'सु. आगतम्' अस्य सन्धिपदं किम् ?
(1) स्वागतम्
(2) सुआगतम्
(3)
सुगातम्
(4)
स्वागातम्
7. 'नायकः' इत्यस्य सन्धि-विच्छेदं किम् ?
(1)
नाय+कः
(2)
नै+यक:
(3) नै+अकः
(4)
नाय+अक:
8. 'भानु + उदयः' अस्य सन्धिपदं किम् ?
(1)
भानुदयः
(2) भानूदयः
(3)
भानोदयः
(4)
भानुउदयः
9. 'प्रतिदिनम्' अस्य सामासिकविग्रहं कुरुत -
(1) दिनं दिने प्रति
(2)
प्रति दिनम्
(3)
दिनोदिनम्
(4)
प्रत्य दिनम्
10. 'राजपुरुषः' अस्य सामासिकविग्रहं कुरुत -
(1)
राजा पुरुषः
(2)
राजन् पुरुषः
(3) राज्ञः पुरुषः
(4)
राजस्य पुरुषः
11. 'घनश्यामः' अस्य सामासिकविग्रहं कुरुत -
(1)
घनस्य श्याम:
(2) घन इव श्यामः
(3)
घने श्यामः
(4)
घनेन श्यामः
12. 'चोरभयम्' इत्यस्य सामासिकविग्रह कुरुत-
(1) चोरात् भयम्
(2)
चौरस्य भयम्
(3)
चौरेण भयम्
(4)
चौराय भयम्
13. 'दश् + कत्वा' प्रत्ययसंयोजनं कृत्वा लिखत -
(1)
दृश्क्त्वा
(2) दृष्ट्वा
(3)
दृशित्वा
(4)
दर्शित्वा
14. 'करणीयम्' अस्य प्रत्ययं वियोज्य लिखत -
(1)
कर् + अनीयर्
(2) कृ+ अनीयर्
(3)
क्री + अनीयर्
(4)
कृ + नीयम्
15. 'शत्रु + तल्' अस्य प्रत्ययं संयोजनं कृत्वा लिखत -
(1)
शत्रुतल्
(2)
शत्रुतातल
(3) शत्रुता
(4)
शत्रुत्वम्
16. 'गन्तुम्' अस्य प्रकृति-प्रत्ययं पृथक् कृत्वा लिखत -
(1)
गम् + क्ता
(2)
गम् + क्त्वा
(3)
गम् + क्तिन्
(4) गम् + तुमुन्
Group-c
खण्ड
- 'ग' (पठितावबोधनम् )
17. 'विधवाऽमृतमश्नुते' कस्य उपनिषदः भागः ?
(1) ईशावास्योपनिषदः
(2)
तैत्तिरीयोपनिषदः
(3)
कठोपनिषदः
(4)
केनोपनिषदः
18. मनसोऽपि वेगवान् कः?
(1)
अश्वः
(2) आत्मा (ब्रह्मः)
(3)
मनुष्य:
(4)
वायु:
19. 'ईशावास्यमिदं ..............जगत्यां जगत्'
रिक्तस्थानं पूरयत -
(1)
न कर्म लिप्यते
(2)
ते लोकाः
(3) सर्वयत्किञ्च
(4)
आत्महनो जनाः
20. 'ईशावास्योपनिषद्' इत्यस्मिन् कति मन्त्राः ?
(1)
त्रयोदश
(2)
द्वादश
(3)
एकादश
(4) अष्टादश
21. लव अस्य पुत्र: आसीत्?
(1)
कौशल्याया:
(2)
उर्मिलायाः
(3) सौताया:
(4)
राधायाः
22. बाल्मीकिः कस्स ग्रन्थस्य रचनाकार:?
(1)
महाभारतस्य
(2)
उत्तररामचरितस्य
(3)
अध्यात्मरामायणस्य
(4) रामायणस्य
23. उत्तररामचरितस्य
कस्मात् अंकात् 'बालकौतुकम्' पाठः संकलितः ?
(1)
प्रथम- अंकात्
(2)
द्वितीय-अंकात्
(3) चतुर्थ- अंकात्
(4)
पंचम-अंकात्
24. वस्य ग्रीवा दीर्घः तं कथ्यते
(1) दीर्घग्रीव:
(2)
दीर्धकर्णः
(3)
दीर्घजनः
(4)
दीर्घसूत्री
25. 'कर्मगौरवम्' कस्मात् ग्रन्थात् संकलितः ?
(1)
रामायणात्
(2)
बुद्धचरितात्
(3) श्रीमद्भगवद्गीतायाः
(4)
प्रसन्नराघवात्
26. 'कर्मण्येवाधिकारस्ते............ कदाचन' रिक्तस्थानं पूरयत
(1)
मा अफलेषु
(2) मा फलेषु
(3)
फलेषु
(4)
न कोऽपि
27. श्रीमद्भगवद्गीता कास्य ग्रन्थस्य भागः।
(1) महाभारतस्य
(2)
रामायणस्य
(3)
पुराणस्य
(4)
वेदस्य
28. विषादग्रस्तः कः आसीत् ।
(1)
भीमः
(2)
नकुल:
(3) अर्जुनः
(4)
दुर्योधनः
29. 'लाभः' इत्यस्य विलोमपदं भवति
(1) अलाभः
(2)
फलम्
(3)
कर्म
(4)
दुर्गुणम्
30. बाणभट्टः आसीत्
(1)
पद्यकार:
(2) गद्यकार:
(3)
स्वर्णकारः
(4)
चित्रकारः
31. 'शुकनासोपदेशः' कस्मात् ग्रन्थात् संकलितः ?
(1)
रघुवंशमहाकाव्यात्
(2)
हर्षचरितात्
(3) कादम्बरीग्रन्थात्
(4)
पंचतंत्रात्
32. शुकनासः कम् उपदिशति ?
(1)
तारापीडम्
(2) चन्द्रापीडम्
(3)
अशोकम्
(4)
वैशम्पायनम्
33. शुकनासोपदेशे लक्ष्म्या: विशेषणम् अस्ति
(1) अनार्या
(2)
शिवप्रिया
(3)
रुचिरा
(4)
विदग्धा
34. अतिमलिनमपि दोषजातं कः हरति ?
(1) गुरुपदेशः
(2)
राजादेशः
(3)
दानवः
(4)
मानवः
35. मानसं विना कस्य मानसं न रमते ?
(1)
अश्वस्य
(2) मरालस्य
(3)
जनस्य
(4)
मानवस्य
36. 'परगुणपरमाणून' कः नित्य पर्वतीकरोति ।
(1) सन्त:
(2)
खल:
(3)
दुर्जन:
(4)
राक्षस:
37. पापात् कः निवारयति ?
(1)
अमित्रम्
(2) सद्मित्रम्
(3)
कुमित्रम्
(4)
मूर्खः
38. 'किरातार्जुनीयम्' कस्य रचना ?
(1)
भवभूतेः
(2) भारवेः
(3)
माघस्य
(4)
श्रीहर्षस्य
39. भर्तृहरेः रचना अस्ति
(1)
मेघदूतम्
(2)
रघुवंशम्
(3)
कादम्बरी
(4) नीतिशतकम्
40. महाभारते कति पर्वणि सन्ति ?
(1)
दश
(2)
अष्ट
(3) अष्टादश
(4) एकादश
