झारखण्ड शैक्षिक
अनुसंधान एवं प्रशिक्षण परिषद् राँची झारखण्ड
PROJECT RAIL
(REGULAR ASSESSMENT
FOR IMPROVED LEARNING)
GENERAL SCHOOL (13.07.2024)
विषय: संस्कृतम् समय 90 निमेषा
कक्षा- 11 पूर्णाकाः 40
सामान्य निर्देश :-
1. अस्मिन प्रश्नपत्रे 16 प्रश्नाः सन्ति।
2. सर्वे प्रश्ना अनिवार्याः सन्ति।
3. प्रश्नसंख्या 1 (एकत) 10 पर्यन्तं बहुविकल्पीयाः
प्रश्नाः सन्ति।
4. प्रश्नसंख्या 1 (एकतः) 10 पर्यन्त अंकद्वयं-2
5. प्रश्नसंख्या 11 (एकादशतः) - 12 (द्वादशपर्यन्त)
अंकद्वयं-2
6. प्रश्नसंख्या 13 (त्रयोदशतः) -14
(चतुर्दशपर्यन्तं) अंकत्रयं- 3
7. प्रश्नसंख्या 15 (पंचदशतः) -16 (षोडशपर्यन्त)
पंचअंकाः -5 निर्धारिताः।
8. अनुचित उत्तरात् कोऽपि ऋणात्मकं अंक नास्ति।
खण्ड (क) 2x10=20
अपठित अवबोधनम्
निर्देशः अद्योलिखितं गद्यांशं पठित्वा विकल्पेभ्यः
उत्तराणि चित्वा लिखत
एकस्मिन् तरौ हंसकाकौ निवासं कृतवन्तौ। एकदा ग्रीष्मर्तै
परिश्रान्तः कश्चित् पथिकः धनुर्बाणं समीपे निधाय प्रसुप्तः क्षणान्तरे तस्य
मुखांत् वृक्षच्छाया अपगता तन्मुखं तप्तम्। वृक्षावस्थितेन तेन हंसेन पक्षौ
प्रसारितौ। तन्मुखे छाया कृताः लब्धनिद्रासुखेन पथिकेन मुखम् उद्घाटितम्। परसुखम्
असहिष्णु काकः तस्य मुखे पुरीषोत्सर्गः कृत्वा पलायितः । पान्थेन उपरि
निरीक्षितम्। तेन सः हंसः दृष्टः। पथिकः क्रुद्धः अभवत् तेन बाणेन हसः हतः।
1. हंसकाकौ कुत्र निवास कृतवन्तौ ?
(a) पर्वतशिखरे
(b) सरोवरतटे
(c) तरौ
(d ) समुद्रतटे
2. पथिकः कीदृश आसीत् ?
(a) परिश्रान्तः
(b) पिपासितः
(c) प्रमुदितः
(d) बुभुक्षितः
3. केन पक्षौ प्रसारितौ ?
(a) मयूरेण
(b) हंसेन
(c) कपोतेन
(d) वायसेन
4. काकस्य स्वभावः कीदृश: आसीत् ?
(a) सौहार्द्रपूर्ण:
(b) चञ्चलः
(c) करूणापरः
(d) असहिष्णुः
5. 'कृत्त्वा' इति पदे कः प्रत्ययः ?
(a) क्त्त्वा
(b) क्तवतु
(c) तुमुन्
(d) शानच्
6. 'गणेशः' अस्य संधि-विच्छेदं किम् ?
(a) गण + ईशः
(b) गण + इश:
(c) गणा + ईशः
(d) गण् + इश:
7. 'सु + आगतम्' अस्य संधिपदं किम् ?
(a) स्वागतम्
(b) सुआगतम्
(c) सुगातम्
(d) स्वागातम्
8. 'पठितुम् अस्य प्रकृति-प्रत्यय पृथक्
कृत्वा लिखत-
(a) पठ् + क्त
(b) पठ् + क्त्वा
(c) पठ् + कि्त्तन
(d) पठ् + तुमुन
9. 'कृ' + तत्यत् अस्य
प्रत्ययं संयोज्य लिखत्
(a) कृत्तव्यत्
(b) कर्त्तव्यम्
(c) करतत्यम्
(d) कृतव्यः
10. अहं पुस्तक .........।
(a) पठति
(b) पठन्ति
(c) पठामि
(d) पठथः
खण्ड (ख) 2x2=4
पूर्णवाक्येन उत्तरत-
11. कति वेदाः सन्ति ? नामानि लिखत।
उत्तर - चत्वार: वेदाः सन्ति ।
ऋग्वेदः यजुर्वेदः सामवेदः अथर्ववेदः च ।
12. रामायणस्य रचनाकार कः ?
उत्तर - महर्षिः वाल्मीकिः रामायणस्य रचनाकारः अस्ति।
खण्ड (ग) 2x3=6
13. अद्योलिखितपदानां वर्ण संयोजनं / वियोजनं
कुरुत।
(क) श्रीमान् = श + र् + ई + म् + आ + न्
(ख) सर्वत्र = स् + अ + र् + व् + अ + त् + र् + अ
(ग) आ + श्+ ई+र्+व+आ+ द + अ: = आशीर्वादः
14. अद्योलिखितपदानां विलोमपदं लिखत-
(क) मूर्ख: = पण्डितः
(ख) सज्जन: = दुर्जनः
(ग) दूरम् = समीपम्
खण्ड (घ) 2x5=10
15. दिनद्वयस्य अवकाशार्थं प्राचार्य प्रति
प्रार्थना पत्र लिखत।
उत्तर -
सेवायाम् ,
प्राचार्य महोदयः,
आदर्श विद्यालयः,
झारखंड:,
माननीयः, सादरं प्रार्थये यत् रात्रिकालात् अहं शीतज्वरेण
पीडितोऽस्मि । अद्यापि तीव्र ज्वरः अस्ति। अतः अहं विद्यालयम् आगन्तुम्
असमर्थोऽस्मि । कृपया दिनद्वयस्य (पंच दिवासानां) अवकाशं दत्त्वा माम् अनुग्रहणन्तु।
धन्यवादः।
भवदीया
कु. शारदा जोशी
कक्षा- एकादश
दिनांकः 13-07-2024
16. अद्योलिखित वाक्येषु कर्तृक्रियापदयो: अन्वितिं क्रियताम् -
(i) रामः मोहनः च ... धावतः......। (धावति/धावतः)
(ii) अहं प्रतिदिनम् विद्यालय … गच्छामि.........।
(गच्छामि / गच्छसि)
(iii) त्वम् कुत्र ..... गच्छसि...... (गच्छति
/ गच्छसि)
(iv) आवाम् गृहकार्यम ..... कुर्वः...... (करोमि / कुर्वः)
(v) मम प्रियं पुस्तकं संस्कृतम् .... अस्ति.....। (अस्ति / सन्ति)
Click Here👇👇
