JAC वार्षिक परीक्षा, 2023 प्रश्नोत्तर
संस्कृत
पूर्णांकाः :- 40
सामान्यनिर्देशाः
प्रश्नाः बहुवैकल्पिकाः सन्ति ।
उचितम् उत्तरं चित्वा OMR पत्रके पूरयत ।
सर्वे प्रश्नाः अनिवार्याः सन्ति ।
अस्मिन् प्रश्नपत्रे 40 प्रश्नाः सन्ति।
सर्वे प्रश्नाः समानांकाः सन्ति ।
खण्ड-क (अपठितावबोधनम्)
निर्देशः - अधोलिखितं गद्यांशं पठित्वा प्रदत्तान्
प्रश्नान् विकल्पेभ्यः उत्तरं चिनुत-
संसारस्य सर्वेषां प्राणिनां जीवने जलस्य महत्त्वम्
अत्यधिकं वर्तते। जलेन एव मानवानां शरीरं किं वा अखिलानां जीव-जन्तूनां वृक्षाणां
चापि देहः जलेन एव पुष्यते। योऽपि जनः जलस्य प्रयोगं करोति, सः एतत् अपि जानाति
यत् जलस्य संरक्षणं सदैव सर्वत्र च अनिवार्यम्। यदि कथमपि जलं न स्यात् तर्हि
सर्वमेव जगद् विनष्टं भविष्यति ।
प्रश्नाः
1. मानवानां शरीरं केन पुष्यते ?
(क)
पुष्पेण
(ख)
पत्रेण
(ग)
कलमेन
(घ) जलेन
2. कस्य संरक्षणं सदैव अनिवार्यम् ?
(क) जलस्य
(ख)
जनस्य
(ग)
पुस्तकस्य ।
(घ)
गृहस्य
3. अव्ययपदं चिनुत
(क)
देह
(ख) च
(ग)
वृक्षाणां।
(घ)
जन्तूनां
4. 'नीरम्' अस्य पर्यायपदं चिनुत-
(क)
दुग्धम्
(ख)
तैलम्
(ग) जलम्
(घ)
मेघः
5. 'प्राणिनां' किं विशेषणपदम् अत्र प्रयुक्तम्?
(क)
अखिलानां
(ग)
अस्माकम्
(ख)
जन्तूनां
(घ) सर्वेषाम्
खण्ड (ख) पठितावबोधनम्
निर्देशः अधोलिखितं गद्यांश, पयं, नाट्यांशं वा पठित्वा
प्रदत्तान् प्रश्नान् विकल्पेभ्यः उत्तरं चिनुत
गद्यांशः
अस्ति कालिन्दीतीरे योगिनीपुरं नाम नगरम्। तत्र अलावदीनो
नाम यवनराजो बभूव । स चैकदा केनापि निमित्तेन महिमासाहिनाम्ने सेनानिने अकुप्यत्।
स च यवनस्वामिनं प्रकुपितं प्राणग्राहकं च ज्ञात्वा चिन्तयामास, सामर्षो राजा
विश्वसनीयो न भवति ।
6. नगरस्य नाम किम् अस्ति ?
(क) पाटलीपुत्रम
(ख) योगिनीपुरम्
(ग) उज्जयिनी
(घ) कालिन्दी
7. यवनराजः कः बभूव ?
(क) अलावदीनः
(ख) महिमासाहि
(ग) अशोकः
(घ) हम्मीरदेवः
8. 'केनापि' पदस्य सन्धिविच्छेदं कुरुत
(क) केन्+अपि ।
(ख) केन+अपि
(ग) केना+पि
(घ) के+नापि
पद्यम्
सुखानिलोऽयं सौमित्रे ! कालः प्रचुरमन्मथः ।
गन्धवान् सुरभिर्मासो जातपुष्पफलद्रुमः ॥
9. उपर्युक्तश्लोके
'सौमित्र' कः ?
(क) लक्ष्मणः
(ख) भरतः
(ग) रामः
(घ) वाल्मीकिः
10. कः 'सुरभिर्मासः' अपि कथ्यते ?
(क) वर्षा ऋतुः
(ख) वसन्तर्तुः
(ग) ग्रीष्मर्तुः
(घ) शिशिरर्तुः
11. 'ऋतुचित्रणम्' पाठः कस्मात् ग्रंथात्
संकलितः ?
(क) महाभारतात्
(ख) मेघदूतात्
(ग) रामायणात्
(घ) ऋतुसंहारात्
नाट्यांशः
दारकः - रदनिके!
का एषा ?
रदनिका - जात!
आर्या ते जननी भवति ।
दारकः - रदनिके!
अलीकं त्वं भणसि । यद्यस्माकम् आर्या जननी तत् केन अलङ्कृता ?
वसन्तसेना -
जात ! मुग्धेन मुखेन अतिकरुणं मन्त्रयसि। (नाट्येन आभरणान्यवतार्य रादिति)
12. का स्व आभरणानि अवतार्य रोदिति ?
(क) रदनिका
(ख) वसन्तसेना
(ग) धूता
(घ) मदनिका
13. "अलीकं त्वं भणसि" इति केन
कथितम् ?
(क) वसन्तसेनया
(ख) धूतया
(ग) रदनिकया
(घ) दारकेन
14. 'मुग्धेन मुखेन' अनयोः पदयोः विशेषणपदं
किम् ?
(क) मुग्धेन
(ख) मुखेन
(ग) मुखम्
(घ) मुग्धेन मुखेन
15. उपर्युक्तः नाट्यांशः कस्मात् ग्रंथात्
संकलित?
(क) रघुवंशात्
(ख) मृच्छकटिकात्
(ग) रामायणात्
(घ) महाभारतात्
(खण्ड- ग) (व्याकरणकार्यम्)
16. 'र' वर्णस्य उच्चारणस्थानं चिनुत-
(क) तालु
(ख) मूर्धा
(ग) कण्ठः
(घ) दन्तः
17. कः वर्णः कण्ठ्यः ?
(क) क्
(ख) च्
(ग) ट्
(घ) त्
18. 'त् + र् + इ + श् + ऊं + ल् + अः'
इत्यस्य वर्णसंयोजनं कुरुत -
(क) तरिरशूलः
(ख) त्रिशुलः
(ग) त्रिशूलः
(घ) त्रिशऊलः
19. 'रमा' शब्दस्य सप्तमी बहुवचने रूपं भवति-
(क) रमाभिः
(ख) रमाभ्यः
(ग) रमाणाम्
(घ) रमासु
20. 'फलात्' पदे का विभक्तिः प्रयुक्ता ?
(क) तृतीया
(ख) चतुर्थी
(ग) पञ्चमी
(घ) षष्ठी
21. 'तत्' (स्त्री.) शब्दस्य तृतीया एकवचने
रूपं किम् ?
(क) तया
(ख) तेन
z(ग) तस्मै
(घ) तस्याः
22. 'पश्यन्ति' इत्यस्य मूलधातुः कः ?
(क) पश्
(ख) पश्य
(ग) दृश्य
(घ) दृश्
23. 'गम्' धातोः लोट्लकारे मध्यमपुरुषएकवचने रूपं
भवति
(क) गच्छति
(ख) गच्छ
(ग) गमिष्यसि
(घ) अगच्छ
24. 'सेविष्यते' पदे कः लकारः प्रयुक्तः ?
(क) लट्
(ख) लोट्
(ग) लृट्
(घ) विधिलिङ
25. उचितं पदं चित्वा रिक्तस्थानं पूरयत -
………फलानि खाद्यन्ते।
(क) मया
(ख) अहम्
(ग) त्वम्
(घ) वयम्
26. ते प्रतिदिनं विद्यालयं ……….. । उचितं पदं
चित्वा रिक्तस्थानं पूरयत-
(क) गच्छति
(ख) गच्छसि
(ग) गच्छन्ति
(घ) गच्छामि
27. दानार्थे का विभक्तिः भवति?
(क) चतुर्थी
(ख) पंचमी
(ग) षष्ठी
(घ) सप्तमी
28. भिक्षुकः ……. बधिरः । रिक्तस्थानाय उचितं
विकल्पं चिनुत-
(क) कर्णम्
(ख) कर्णेन
(ग) कर्णात्
(घ) कर्णस्य
29. विद्यालयम् अभितः वृक्षाः सन्ति। रेखाङ्कितपदे
का विभक्तिः प्रयुक्ता ?
(क) प्रथमा
(ख) द्वितीया
(ग) तृतीया
(घ) चतुर्थी
30. 'मिलित्वा' पदे कः प्रत्ययः प्रयुक्तः ?
(क) क्त
(ख) तव्यत्
(ग) क्त्वा
(घ) मिल्
खण्ड 'घ' (संस्कृतसाहित्यम्)
31. 'तदेव गगनं सैव धरा' इति कविता संग्रहः केन
रचितः?
(क) हर्षेण
(ख) श्रीनिवासरथेन
(ग) माघेन
(घ) कालिदासेन
32. विद्यापतिरचितं कथासंग्रहं चिनुत-
(क) पुरुषपरीक्षा
(ख) रामायणम्
(ग) महाभारतम्
(घ) शिवराजविजयम्
33. महाभारतस्य रचयिता कः ?
(क) वाल्मीकिः
(ख) तुलसीदासः
(ग) कालिदासः
(घ) वेदव्यासः
34. गद्यपद्यमिश्रितं रचना भवति
(क) नाटकम्
(ख) चम्पूकाव्यम्
(ग) गद्यकाव्यम्
(घ) पद्यम्
35. यः नाटकस्य सूत्रं धारयति, सः भवति-
(क) विषकम्भकः
(ख) सूत्रधारः
(ग) नायकः
(घ) खलनायकः
36. गद्यकाव्यस्य शिरोमणिः कः ?
(क) बाणभट्टः
(ख) भवभूतिः
(ग) कालिदासः
(घ) शूद्रकः
37. प्राचीनतमः वेदः कः ?
(क) ऋग्वेदः
(ख) यजुर्वेदः
(ग) अथर्ववेदः
(घ) सामवेदः
38. रवीन्द्रनाथ टैगोरस्य विश्वविख्याता कृतिः
का ?
(क) भवानी भारती
(ख) गीताञ्जलिः
(ग) आनन्दमठः
(घ) प्रबन्धपरिजात्
39. 'रूपरुद्रीयम्' कस्य रचना अस्ति ?
(क) पंराजजगन्नाथस्य
(ख) आर्यशूरस्य
(ग) वेदव्यासस्य
(घ) अभिराजराजेन्द्रमिश्रस्य
40. 'परोपकाराय सतां विभूतयः' इति पाठः जातकमालायाः
संकलितः। जातकमाला कस्य रचना अस्ति ?
(क) आर्यशूरस्य
(ख) भवभूतेः
(ग) माघस्य
(घ) बाणभट्टस्य
Class XI Sanskrit
Class 11 SANSKRIT ELECTIVE Jac Board SA-1 Exam 2024 Answer key
Class 11 Sanskrit Jac Board 2024 Answer key
Class 11 Sanskrit Jac Board 2023 Answer key
CLASS-XI Sanskrit Arts Answer Key (TERM I) 2022
CLASS-XI Sanskrit Arts Answer Key (TERM II) 2022
JCERT/JAC प्रश्न बैंक - सह - उत्तर पुस्तक (Question Bank-Cum-Answer Book)
विषय सूची
क्रमसंख्या | अध्याय का नाम |
