झारखण्ड
अधिविद्य परिषद्
ANNUAL
INTERMEDIATE EXAMINATION - 2024
SANSKRIT
Arts/
Science /Commerce (Compulsory)
09.02.2024
Total
Time: 3 Hours 15 minute
Full
Marks: 80
सामान्य निर्देश
1.
This Question Booklet has two Parts - Part-A and Part-B. इस प्रश्न-पुस्तिका में
दो भाग भाग-A तथा भाग-B हैं।
2.
Part-A is of MCQ Type having 30 marks and Part-B is of Subjective Type having
50 marks.
भाग-A
में 30 अंक के बहुविकल्पीय प्रश्न तथा भाग-B में 50 अंक के विषयनिष्ठ प्रश्न हैं।
3.
The candidate has to answer in the Answer Booklet which will be provided
separately.
परीक्षार्थी
को अलग से उपलब्ध कराई गई उत्तर-पुस्तिका में उत्तर देना है।
4.
Part-A There are 30 Multiple Choice Questions having four (4) options (A, B, C
& D). The candidate has to write the correct option in the Answer Booklet.
All questions are compulsory. Each question carries 1 mark. There is no
negative marking for wrong answer.
भाग-A
इसमें 30 बहुविकल्पीय प्रश्न हैं जिनके 4 विकल्प (A, B, C तथा D ) हैं।
परीक्षार्थी को उत्तर-पुस्तिका में सही उत्तर लिखना है। सभी प्रश्न अनिवार्य हैं।
प्रत्येक प्रश्न 1 अंक का है। गलत उत्तर के लिए कोई अंक काटा नहीं जाएगा।
5.
Part-B There are three sections: Section-A, B & C.
This
part is of Subjective Type having Very Short Answer, Short Answer & Long
Answer Type questions. Total number of questions is 22.
Section-A
Question Nos. 31-38 are Very Short Answer Type. Answer any 6 questions. Each
question carries 2 marks.
Section-B
Question Nos. 39-46 are Short Answer Type. Answer any 6 questions. Each
question carries 3 marks. Answer the questions in maximum 150 words each.
Section-C
Question Nos. 47-52 are Long Answer Type. Answer any 4 questions. Each question
carries 5 marks. Answer the questions in maximum 250 words each.
भाग-B
इस भाग में तीन खण्ड खण्ड-A, B तथा C हैं। इस भाग में अति लघु उत्तरीय, लघु
उत्तरीय तथा दीर्घ उत्तरीय प्रकार के विषयनिष्ठ प्रश्न हैं। कुल प्रश्नों की
संख्या 22 है।
खण्ड-A
प्रश्न संख्या 31-38 अति लघु उत्तरीय हैं। किन्हीं 6 प्रश्नों के उत्तर दें।
प्रत्येक प्रश्न 2 अंक का है। ।
खण्ड-B
प्रश्न संख्या 39-46 लघु उत्तरीय हैं। किन्हीं 6 प्रश्नों के उत्तर दें। प्रत्येक
प्रश्न 3 अंक का है। प्रत्येक प्रश्न का उत्तर अधिकतम 150 शब्दों में दें।
खण्ड-C
प्रश्न संख्या 47-52 दीर्घ उत्तरीय हैं। किन्हीं 4 प्रश्नों के उत्तर दें।
प्रत्येक प्रश्न 5 अंक का है। प्रत्येक प्रश्न का उत्तर अधिकतम 250 शब्दों में
दें।
6.
Candidates are required to answer in their own words as far as practicable.
परीक्षार्थी
यथासंभव अपने शब्दों में ही उत्तर दें।
7.
Candidate has to hand over his/her Answer Booklet to the Invigilator
compulsorily before leaving the examination hall.
परीक्षार्थी
परीक्षा भवन छोड़ने के पहले अपनी उत्तर-पुस्तिका वीक्षक को अनिवार्य रूप से लौटा
दें।
8.
Candidates can take away the Question Booklet after completion of the
Examination.
परीक्षा
समाप्त होने के उपरांत परीक्षार्थी प्रश्न-पुस्तिका अपने साथ लेकर जा सकते हैं।
Part-A
(बहुविकल्पीय प्रश्न)
Question
Nos. 1 to 30 are Multiple Choice Type. Each question has four options. Select
the correct option and write it in the Answer Sheet. Each question carries 1
mark.1x30=30
प्रश्न
संख्या 1 से 30 तक बहुविकल्पीय प्रकार हैं। प्रत्येक प्रश्न के चार विकल्प हैं।
सही विकल्प चुनकर उत्तर पुस्तिका में लिखें। प्रत्येक प्रश्न 1 अंक का है।
अपठितावबोधनम्
निर्देश
: अधोलिखितं गद्यांशं पठित्वा प्रदत्तप्रश्नानाम् (1
- 3) उत्तरं विकल्पेषु चिनुत -
ऋग्वेदः
मूलतः ज्ञानकाण्डं कथ्यते तत्र मुख्यतः देवतापरकमन्त्राः सन्ति यथा अग्निः,
इन्द्रः, रुद्रः, सविताप्रभृतयः । कतिपयानि सूक्तानि दार्शनिकानि सन्ति । यथा
नासदीयसूक्तम्, ज्ञानसूक्तम्, हिरण्यगर्भादिसूक्तम् । कतिपयानि सामाजिकसूक्तानि
अपि सन्ति येषु धनान्नदानसूक्तम्, अक्षसूक्तम्, सङ्गठनसूक्तादयः ।
यद्यपि
ऋग्वेदस्यैव मन्त्राः सामवेदे सन्ति तथापि सामवेदमन्त्रेषु गेयता विद्यते ।
अथर्ववेदः विज्ञानकाण्डः मन्यते । अस्मिन् वेदे विविधाः मन्त्राः सन्ति । यथा
आयुर्वेदविषयकाः भौतिकविज्ञानविषयकाः, अर्थशास्त्रविषयकाः व्यवहारशास्त्रविषयकाः
तथा च परं राष्ट्रीयभावनायाः दृढीकरणं अस्य वेदस्य वैशिष्ट्यम् अस्ति ।
1. ऋग्वेदः मूलतः किं
कथ्यते ?
(A)
कर्मकाण्डम्
(B) ज्ञानकाण्डम्
(C)
सुन्दरकाण्डम्
(D)
किष्किन्धाकाण्डम्
2. मुख्यतः देवतापरकमन्त्राः कुत्र सन्ति ?
(A) ऋग्वेदे
(B)
यजुर्वेदे
(C)
सामवेदे
(D)
अथर्ववेदे
3. हिरण्यगर्भसूक्तं कस्मिन् वेदे अस्ति ?
(A) ऋग्वेदे
(B)
यजुर्वेदे
(C)
सामवेदे
(D)
अथर्ववेदे
निर्देश
: अधोलिखितं गद्यांशं पद्यांशं च पठित्वा प्रदत्तप्रश्नान् ( 4-12 ) विकल्पेभ्यः उत्तरत-
गद्यांश
:
भवादृशा
एव भवन्ति भाजनान्युपदेशानाम् । अपगतमले हि मनसि विशन्ति सुखेनोपदेशगुणाः । हरति अतिमलिनमपि
दोषजातं गुरूपदेशः गुरूपदेशश्च नाम अखिलमलप्रक्षालनक्षनम् अजलं स्नानम् । विशेषेण तु
राज्ञाम् । बिरला हि तेषामुपदेष्टारः । राजवचनमनुगच्छति जनो भयात् ।
4. गुरूपदेशः कीदृशं दोषजातं हरति ?
(A) अतिमलिनम्
(B)
पितृदोषम्
(C)
हत्यादोषम्
(D)
पुनरुक्तिदोषम्
5. जनः केन भावेन राजवचनमनुगच्छति ?
(A)
सद्भावेन
(B)
दुर्भावेन
(C)
तापेश
(D) भयेन / भयात्
6. 'दुःखेन' इति पदस्य किं विलोमपदम् अत्र प्रयुक्तम् ?
(A)
अपगतमले
(B) सुखेन
(C)
गुरूपदेशः
(D)
राज्ञाम्
पद्यांशः
- 1
केयूरोणि
न भूषयन्ति पुरुषं हारा न चन्द्रोज्वला,
न
स्नानं न विलेपनं, न कुसुमं नालङ्कृता मूर्धजाः,
वाण्येका
समलङ्करोति पुरुषं या संस्कृता धार्यते,
क्षीयन्ते
खलु भूषणानि सततं वाग्भूषणं भूषणम् ।।
7. का एका पुरुषं समलङ्करोति ?
(A)
भूषणम्
(B)
कुसुमम्
(C)
विलेपनम्
(D) वाणी
8. कानि क्षीयन्ते ?
(A) भूषणानि
(B)
पुरुषा
(C)
वाणी
(D)
मणिः
9. 'चन्द्रोज्वला हारा' अनयोः पदयोः विशेष्यपदं किम् ?
(A)
भूषणम्
(B) हारा
(C)
उज्ज्वला
(D)
ज्वला
पद्यांशः - 2
दातव्यं भोक्तव्यं धनविषये सञ्चयो न कर्तव्यः ।
पश्येह मधुकरीणां सञ्चितमर्थं हरन्त्यन्ये ।।
10. कस्य विषये सञ्चयो न कर्तव्यः ?
(A)
विद्यायाः विषये
(B) धनस्य विषये
(C)
पुस्तकस्य विषये
(D)
पत्रस्य विषये
11. केषां सञ्चितम् अर्थम् अन्ये हरन्ति ?
(A) मधुकरीणाम्
(B)
पशूणाम्
(C)
पक्षिणाम्
(D)
बालकानाम्
12. 'कर्तव्यः' इत्यस्मिन् कः प्रत्ययः ?
(A)
व्यः
(B)
ल्यप्
(C)
अनीयर्
(D) तव्यत्
13. 'कलविङ्काः' इत्यस्य अर्थ चिनुत -
(A)
पशवः
(B)
नराः
(C) पक्षिणः
(D)
देवाः
14. 'सरोवरः' इत्यस्य अर्थ चिनुत
(A)
नदी
(B)
निर्झरः
(C) तडागः
(D)
पर्वतः
15. कृ + क्त्वा =
(A) कृत्वा
(B)
क्रीत्वा
(C)
क्रिल्वा
(D)
क्रीडित्वा
16. 'वक्तव्यम्' अस्य प्रत्ययं वियोज्य लिखत-
(A)
वक्तव्यत्
(B)
वद् + तव्यत्
(C)
व + तव्यत्
(D) वच् + तव्यत्
17. 'दर्शनीयम्' पदे कः प्रत्ययः ?
(A)
णीयम्
(B)
करणी
(C) अनीयर्
(D)
णिनि
18. 'नायकः' इत्यस्य सन्धिविच्छेदं चिनुत -
(A)
ना + यकः
(B)
नाय + कः
(C)
ने + अकः
(D) नै + अकः
19. 'गणेशः' इत्यस्य सन्धिविच्छेदं चिनुत -
(A)
गण + इस
(B)
गणे + शः
(C) गण + ईश:
(D)
गण + एशः
20. 'नीलं कमलम्' अस्य समस्तपदं लिखत-
(A) नीलकमलम्
(B)
नीलाकमला
(C)
नीलकमलानि
(D)
नीले कमले
21. 'गंगाजलम्' अस्य सामासिकविग्रहं किम् ?
(A)
गंगा जलम्
(B) गंगायाः जलम्
(C)
गंगायाम् जलम्
(D)
गंगया जलम्
22. 'चन्द्रमुखम्' अस्य सामासिकविग्रहं चिनुत -
(A)
चन्द्रः मुखम्
(B)
चन्द्रमा मुखम्
(C) मुखम् चन्द्रम् इव
(D)
चन्द्रम् मुखम् इव
23. "सः सर्पात् बिभेति" अत्र रेखाङ्कितपदे का विभक्तिः
?
(A)
चतुर्थी
(B) पंचमी
(C)
षष्ठी
(D)
सप्तमी
24. बालकाः ............ क्रीडन्ति । उचितपदं चित्वा रिक्तस्थानं पूरयत
-
(A)
कन्दुकम्
(B)
कन्दुकस्य
(C) कन्दुकेन
(D)
कन्दुकात्
25. मार्गम् उभयतः वृक्षाः सन्ति । उभयतः योगे का विभक्तिः भवति ?
(A)
प्रथमा
(B) द्वितीया
(C)
तृतीया
(D)
चतुर्थी
26. बाणभट्टस्य सर्वोत्कृष्टरचना का ?
(A)
रघुवंशम्
(B)
उत्तररामचरितम्
(C) कादम्बरी
(D)
अभिज्ञानशाकुन्तलम्
27. 'बालकौतुकम्' पाठः कस्मात् ग्रंथात् संकलितः ?
(A)
रघुवंशात्
(B) उत्तररामचरितात्
(C)
मृच्छकटिकात्
(D)
रामायणात्
28. गद्यपद्यमिश्रितं रचना भवति -
(A)
पद्यकाव्यम्
(B)
गद्यकाव्यम्
(C)
नाट्यकाव्यम्
(D) चम्पूकाव्यम्
29. 'रघुकौत्ससंवादः' इति पाठः कस्मात् ग्रंथात् संकलितः ?
(A)
समुद्रसङ्गमात्
(B) रघुवंशात्
(C)
वेदात्
(D)
जातकमालायाः
30. कति वेदाः ?
(A)
द्वौ
(B)
त्रयः
(C) चत्वारः
(D)
पंच
भाग-B (विषयनिष्ठ प्रश्न)
(अति लघु उत्तरीय प्रश्न)
खण्ड - A
किन्हीं
छः प्रश्नों के उत्तर दें। 2x6=12
निर्देश
: अधोलिखितं अनुच्छेदं पठित्वा प्रदत्तप्रश्नान्
(31-33) संस्कृतेन उत्तरत भगवता श्रीकृष्णेन उक्तम् "अहमेव जगतः मूलं कारणमस्मि,
मयैव च संसारः प्रवृत्त भवति । माम् एवं मत्वा मय्येव श्रद्धां प्रेम च निरूप्य धीमन्तः
भक्ताः मां भजन्ते । मयि धृतचित्ताः मयि अर्पितप्राणाः भक्ताः परस्परं मम गुणान् प्रभावं
च जानन्तः, तान् कथयन्तः नित्यं सन्तुष्टाः भवन्ति मयि च स्निहयन्ति 'इदमेव च पुनः
संक्षेपेण वदन् भगवान् पुनः स्पष्टं करोति "ये नित्यं मयि सततमनसः सप्रेम मां
भजन्ते, तेभ्यः भक्तेभ्यः अहं बुद्धियोगं प्रयच्छामि ।"
31. 'सततम्' अस्य कः पर्यायः ?
उत्तर - नित्यं
32. 'तान् कथयन्तः' अत्र 'तान्' इति सर्वनामपदं केभ्यः प्रयुक्तम्
?
उत्तर - गुणान्
33. 'अस्मि' इति क्रियायाः कर्तृपदं किम् ?
उत्तर - अहम्
निर्देश : अधोलिखितं पद्यं पठित्वा प्रदत्त प्रश्नान् (34-35)
संस्कृतेन उत्तरत-
विपदि धैर्यमथाभ्युदये क्षमा
सदसि वाक्पटुता युधि विक्रमः ।
यशसि चाभिरुचिर्व्यसनं श्रुतौ
प्रकृतिसिद्धमिदं हि महात्मनाम् ।।
34. महात्मनां कुत्र वाक्पटुता प्रदर्श्वते ?
उत्तर - महात्मनां सदसि वाक्पटुता प्रदर्शाते ।
35. महात्मनां व्यसनं कुत्र वर्तते ?
उत्तर - महात्मनां व्यसनं श्रुतौ वर्तते ।
36. योगसूत्रस्य रचनाकारः कः
उत्तर - योगसूत्रस्य रचनाकार: पतञ्जलिः।
37. योगदिवसः कदा मान्यते ?
उत्तर - एकविंशति तमः दिवसः जूनमासे योगदिवसः मान्यते ।
38. पशुहत्या केषाम् आक्रीडनम् ?
उत्तर - पशुहत्या मनुष्याणाम् आक्रीडनम् ।
खण्ड - B
(लघु उत्तरीय प्रश्न)
किन्हीं छः प्रश्नों के उत्तर दें। प्रत्येक प्रश्न का उत्तर
अधिकतम 150 शब्दों में दें। 3x6 = 18
39. रेखांकितपदानि आधृत्य प्रश्ननिर्माणं कुरुत -
(क) 'अश्वमेध' इति नाम क्षत्रियाणाम् महान् उत्कर्षनिकषः
।
उत्तर – अश्वमेध: इति नाम केषां महान् उत्कर्षनिकषः?
(ख) बृहस्पतिः इन्द्राय प्रतिपदशब्दान्
उक्तवान् ।
उत्तर - कः इन्द्राय प्रतिपदशब्दान् उक्तवान् ?
(ग) योगस्य अष्ट अङ्गानि भवन्ति ।
उत्तर - योगस्य कति अंगानि भवन्ति ?
40. श्लोकांशान् मेलनं कुरुत
अ आ
(क) नालम्बते दैष्टिकतां लाभालाभौ जयाजयौ ।
(ख) सुखदुःखसमे कृत्वा
यत्किञ्च जगत्यां जगत् ।
(ग) ईशावास्यमिदं सर्वं न निषीदति पौरुषे ।
उत्तर -
क - नालम्बते दैष्टिकतां न निषीदति पौरुषे ।
ख - सुखदुःखसमे कृत्वा लाभालाभौ जयाजयौ।
ग - ईशावास्यमिदं सर्वं यत्किञ्च जगत्यां जगत्।
41. कोष्ठकेषु प्रदत्तपदेषु उचितं विभक्तिं
प्रयुज्य रिक्तस्थानानि पूरयत -
(क) ---विद्यालयं--- परितः
वृक्षाः सन्ति । (विद्यालय)
(ख) पिता ---पुत्रेण----- सह
आपणं गच्छति । ( पुत्र)
(ग) सः --व्याघ्रात्----- बिभेति
। (व्याघ्र )
42. अशुद्धिशोधनं कुरुत-
(क) द्वौ बालिके पठतः ।
उत्तर - द्वे वालिके पठतः।
(ख) वयम् कार्यं करोमि ।
उत्तर - अहं कार्यं करोमि ।
(ग) वन्दे माता ।
उत्तर - वन्दे मातरम्।
43. समस्तपदं लिखत
(क) त्रयाणां भुवनानां समाहारः - त्रिभुवनम्।
(ख) माता च पिता च - पितरौ ।
(ग)
सप्तानाम् अहनानां समाहारः - सप्ताहः ।
44. सामासिकविग्रहं कुरुत-
(क) कृष्णार्जुनौ - कृष्णः च अर्जुनः च ।
(ख) चतुर्युगी - चतुर्णां युगानां समाहारः ।
(ग) पितरौ - माता च पिता च
45. उचितं विभक्तिं संयोज्य रिक्तस्थानानि पूरयत -
(क)
--उद्यानम्-----
परितः मार्गाः सन्ति । (उद्यान)
(ख)
--कृष्णाय-----
मिष्टान्नं रोचते । ( कृष्णः)
(ग) --ग्रामात्-----
बहिः मन्दिरं शोभते । (ग्राम्)
46. उचित क्रियापदैः रिक्तस्थानानि पूरयत -
(क)
ते प्रतिदिनं विद्यालयं --गच्छन्ति---। (गच्छति/गच्छन्ति)
(ख)
दशरथः अयोध्यायाः नृपः -आसीत्--।(आसीत्/आसन्)
(ग)
वयं प्रातःकाले--भ्रमामः-।
(भ्रमामि/भ्रमामः)
खण्ड - C
(दीर्घ उत्तरीय प्रश्न)
किन्ही
चार प्रश्नों के उत्तर दें। प्रत्येक प्रश्न का उत्तर अधिकतम 250 शब्दों में दें।5x4=20
47. चित्र दृष्ट्वा मञ्जूषा सहायतया पन्च् वाक्यानि रचयत -
|
जना: |
नौका |
वृक्षाः |
|
नौकाविहारम् |
जले |
प्रसन्नाः |
|
पर्यटकाः |
सेलन्ति |
प्राकृतिकदृश्यम् |
उत्तर -
क
- चित्रे प्राकृतिकदृश्यम् अस्ति।
ख
- चित्रे जनाः प्रसन्नाः सन्ति।
ग
- जनाः नौकाविहारं कुर्वन्ति ।
घ
- चित्रे वृक्षाः सन्ति।
ङ
- पर्यटकाः जले क्रीडन्ति ।
48. भवान् राकेशः । दिनद्वयस्य अवकाशार्थं स्व प्राचार्य प्रति एकम्
आवेदनपत्रं लिखत ।
उत्तर -
सेवायाम्
प्राचार्यमहोदयः,
+2 उच्च विद्यालय गोपीकान्दर, दुमका।
विषय = दिनद्वयस्य अवकाशप्राप्त्यर्थम् आवेदनपत्रम्।
महोदयः,
सविनयं
निवेदयामि यत् अहं भवतां विद्यालये एकादशकक्षायां पठामि । गत दिवसात् अहं तीव्र
ज्वरेण पीड़ितः अस्मि । अस्मात् कारणात् विद्यालयं आगन्तुम् असमर्थः अस्मि । अतः
दिनद्वयस्य10/02/2024 दिनांकत: 11/02/2024 यावत् अवकाशं स्वीकृत्य भवन्तः माम
अनुग्रह्णन्तु ।
दिनांक- 09/02/2024
भवतां आज्ञाकारी शिष्यः
राकेशः
क्रमांक - 24
49. गद्यसाहित्यस्य वैशिष्ट्यं
प्रतिपादयत ।
उत्तर - गद्यकाव्यस्य
प्रमुखाः विशेषताः -
1) छन्दोरहिता रचना
गद्यं कथ्यते।
2) संस्कृतस्य
गद्यसाहित्यम् अत्यन्तं प्राचीनं अस्ति।
3)
संस्कृतगद्यसाहित्ये समासशैल्याः आधिक्यं भवति ।
4) ओजः संस्कृतगद्यस्य
प्राणः ।
5)
संस्कृतगद्यसाहित्यस्य कथानकानां मूलं लोककथा: सन्ति ।
6) गद्यस्य भेदद्वयं मन्यते
- कथा आख्यायिका च।
7) कथायाः कथानकं काल्पनिकं
भवति ।
8) आख्यायिकायाः कथानकं
ऐतिहासिकं भवति।
9) गद्यस्य विषये प्रसिद्धं
अस्ति यत्- गद्यं कवीनां निकषं वदन्ति।
10) प्रमुखगद्य काव्यानि
सन्ति - सुबंधुः- वासवदत्ता, दण्डी- दशकुमारचरितम्, बाणभट्ट - कादंबरी हर्षचरितं च,
अंबिकादत्तव्यासः - शिवराजविजयम्।
50. अधोलिखितानां ग्रंथानां लेखकानां नामानि लिखत
(
केषांचित् पंचानाम् )
(क)
महाभाष्यम् - पतञ्जलिः
।
(ख)
पाषाणीकन्या - चन्द्रशेखरदासवर्मा।
(ग)
शिवराजविजयम् - अम्बिकादत्तव्यासः ।
(घ)
नीतिशतकम् - भर्तृहरिः ।
(ङ)
किरातार्जुनीयम् - भारविः ।
(च)
हर्षचरितम् - वाणभट्टः।
51. मञ्जूषातः उचितानि वाक्यानि चित्वा वार्तालापं पूरयत –
प्रिया
- कलिके । कि त्वं जन्तुशालां अपश्यः ?
कलिका
आम्........ (i) ..........।
प्रिया-
त्वं जन्तुशालां कुत्र अपश्यः ?
कलिका
- ............ (ii) ...........।
प्रिया
- जन्तुशालायाः नाम किम् ?
कलिका
- .............. (iii) ...........।
प्रिया
- तत्र के के जन्तवः सन्ति ?
कलिका
- ............. (iv) ...........।
प्रिया
- किं तत्र पक्षिणः अपि सन्ति ?
कलिका
- ...........(v)
...........।
मञ्जूषा
-
-
तन्त्र मृगाः सिंहाः, भल्लुकाः गजाः इत्यादयः सन्ति । (4)
-
अहं राँचीनगरे जन्तुशालाम् अपश्यम् । (2)
-
आम्, अहम् एकवारं जन्तुशालां अपश्यम्। (1)
-
आम्, तत्र मयूराः, शुकाः, सारसाः इत्यादयः पक्षिणः सन्ति । (5)
-
"बिरसा जैविक उद्यानम्" (3)
52. मञ्जूषातः उचितसंकेतेन अधोलिखितां कथां पूरयित्वा पुनः लिखत -
पुरा
एकस्मिन् बने एकः शृगालः वसति स्म । एकस्मिन् दिने से --- (i) --भोजनाय------
इतस्ततः अभ्रमत् । परंतु सः कुत्रापि किञ्चिदपि आहारं न प्राप्तवान् । अतः सः अतीव ---
(ii) दुःखितः
--- अभवत् । तदा सः वृक्षस्योपरि एकं काकं अपश्यत् । तस्य
मुखे अपूपखण्डः आसीत् । शृगालः तं काकं अकथयत् काकः । काकः । त्वं किंयत् सुन्दरः असि,
तव स्वरः तु अतीव--- (iii) ---मधुरः---
एकं --- (iv) ---गीतम्-----गायतु
। शृगालस्य वचनं श्रुत्वा काकः मुखम् उद्घाटनम् अकरोत्, तस्य मुखात् ... (v) --अपूपखण्डः------
अधः अपतत् । कुटिलबुद्धिः शृगालः अपूपखण्डं गृहीत्वा तीव्र अधावत् ।
मञ्जूषा
-
|
मधुरः, अपूपखण्डः, भोजनाय, गीतम्, दुःखितः । |
JCERT/JAC प्रश्न बैंक - सह - उत्तर पुस्तक (Question Bank-Cum-Answer Book)
विषयानुक्रमणिका
क्रम. | पाठ का नाम |
प्रथमः पाठः | |
द्वितीयः पाठः | |
तृतीयः पाठः | |
चतुर्थः पाठः | |
पंचमः पाठः | |
षष्ठः पाठः | |
सप्तमः पाठः | |
अष्टमः पाठः | |
नवमः पाठः | |
दशमः पाठः | |
एकादशः पाठः | |
द्वादशः पाठः | |
त्रयोदशः पाठः | |
चतुर्दशः पाठः | |
